W dniu 13 października 2023 roku odbyła się konferencja naukowa poświęcona działalności parków krajobrazowych w rejonie doliny Wisły. Jej organizatorami był Zespół Parków Krajobrazowych nad Dolną Wisłą wraz z Towarzystwem Przyjaciół Doliny Wisły oraz Wydziałem Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, a okazją do jej organizacji był jubileusz trzydziestolecia Nadwiślańskiego Parku Krajobrazowego, dwudziestopięciolecia Chełmińskiego Parku Krajobrazowego oraz pięciolecia sąsiadującego z terenem województwa pomorskiego Parku Krajobrazowego Góry Łosiowe.

Dolina Dolnej Wisły to szczególna kraina geograficzna obejmująca kilkudziesięciokilometrowy odcinek Wisły pomiędzy Bydgoszczą oraz Białą Górą, gdzie rzeka rozpoczyna swój bieg przez teren rozległych Żuław Wiślanych. W obrębie województwa pomorskiego wyodrębnić można dwa zdecydowanie różniące się od siebie odcinki przebiegające przez zróżnicowane jednostki fizycznogeograficzne.

Do momentu reformy administracyjnej z 1999 roku obszar ten podzielony był poprzez granice administracyjne czterech województw, a podział ten stanowił główną determinantę dla sposobu kształtowania systemu ochrony przyrody następującego od połowy lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku. Konsekwencją takiego ukształtowania systemu ochrony przyrody jest sztuczny podział przestrzeni przyrodniczo-kulturowej doliny Wisły, który na terenie województwa pomorskiego pozostał wyraźnie utrwalony do dzisiejszego dnia.

Przyczyną do rozpoczęcia analiz dotyczących systemu ochrony przyrody w rejonie doliny Wisły stały się prace dotyczące weryfikacji granic obszarów chronionego krajobrazu w województwie pomorskim, które zostały zainicjowane w 2016 roku. Ideą weryfikacji, poza dokonaniem oceny stanu zachowania i waloryzacji tych obszarów, jest przebudowa dotychczasowego systemu obszarów chronionych i wyznaczenie nowych granic tych obszarów przy uwzględnieniu ich specyfiki przyrodniczej i krajobrazowej.

Zasadnicze wnioski z realizowanych prac związanych z tym procesem przybliżył uczestnikom konferencji Jarosław Czochański z Zespołu Środowiska i Krajobrazu w Pomorskim Biurze Planowania Regionalnego. Stworzenie spójnego systemu obszarów chronionych objęło dotychczas prace dotyczące Obszaru Chronionego Krajobrazu Rzek Szkarpawy i Tugi na wschodnim brzegu Wisły oraz Obszaru Chronionego Krajobrazu Wyspy Sobieszewskiej i Obszaru Chronionego Krajobrazu Żuław Gdańskich na jej zachodnim brzegu.

Kontynuacja prac związanych z weryfikacją postępuje sukcesywnie w kierunku południowym. Dotyczy ona obecnie między innymi rozciągającego się na przestrzeni kilkudziesięciu kilometrów Środkowożuławskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, który obejmuje odcinek Wisły pomiędzy Lasem Mątawskim oraz jej ujściem, jak również Obszar Chronionego Krajobrazu Rzeki Nogat oraz Obszar Chronionego Krajobrazu Białej Góry. W dalszej kolejności będą one dotyczyć natomiast między innymi Nadwiślańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu oraz Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Kwidzyńskiej.