Refleksjom z prac związanych ze sporządzeniem Audytu Krajobrazowego Województwa Pomorskiego poświęcona została konferencja zorganizowana przez Pomorskie Biuro Planowania Regionalnego w ramach tegorocznych obchodów Międzynarodowego Dnia Krajobrazu. Spotkanie, które odbyło się 9 listopada 2022 roku w dawnym Gimnazjum Polskim w Gdańsku otworzyli Członek Zarządu Województwa Pomorskiego Józef Sarnowski oraz Zastępczyni Dyrektora Pomorskiego Biura Planowania Regionalnego Anna Błażewicz-Stasiak, którzy zaprezentowali działania i inicjatywy dotyczące kształtowania krajobrazu podejmowane na przestrzeni ostatnich lat przez Samorząd Województwa Pomorskiego.

Audyt krajobrazowy to szczególne narzędzie zarządzania krajobrazem. Jego celem jest identyfikacja krajobrazów występujących na terenie całego regionu wraz z określeniem cech charakterystycznych oraz oceną wartości każdego z nich. Stanowi on jednocześnie najbardziej kompleksową analizę przestrzeni województwa obejmującą w szczególności elementy przyrodnicze i kulturowe o największym wpływie na ocenę krajobrazu i jego walorów. Zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym prace dotyczące sporządzenia audytów krajobrazowych powierzone zostały samorządom województw i są one obecnie prowadzone na terenie całego kraju. W województwie pomorskim jednostką odpowiedzialną za jego przygotowanie jest Pomorskie Biuro Planowania Regionalnego.

Uwarunkowania i stan prac związanych ze sporządzeniem audytu krajobrazowego szczegółowo przybliżyli Anna Łoziak i Jarosław Czochański, którzy koordynują te prace w województwie pomorskim. Przedstawili oni zarówno uwarunkowania związane z wejściem w życie ustawy z dnia 24 kwietnia 2015 roku o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu, jak również dotychczasowe doświadczenia z wdrażania szczegółowej metodyki sporządzania audytu, która została wprowadzona do porządku prawnego Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 11 stycznia 2019 roku w sprawie sporządzania audytów krajobrazowych. Zwracali oni uwagę nie tylko na szeroki zasób przetwarzanych danych przestrzennych służących do jego sporządzenia, ale także na obszerność dokumentacji, która będzie docelowo stanowić wynik audytu krajobrazowego.

W trakcie dyskusji uczestnicy spotkania podnosili wynikającą z przepisów ustawy procedurę opiniowania oraz konsultacji społecznych opracowywanego projektu audytu krajobrazowego, który to z uwagi na swoją obszerność i szczegółową procedurę sporządzenia wymaga pogłębionej analizy przez wszystkich interesariuszy. W tym kontekście zwracano uwagę, że wynikający z przepisów ustawy trzydziestodniowy termin wyłożenia dokumentacji jest niewystarczający w kontekście jej kompleksowego zakresu. Choć formalny tryb i zasady tego procesu wynikają wprost z ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym podnoszono konieczność pogłębienia dyskusji z interesariuszami poprzez stosowanie dodatkowych narzędzi współpracy.

Refleksje z prac terenowych prowadzonych w ostatnich latach przez zespół Pomorskiego Biura Planowania Regionalnego przybliżyła Katarzyna Olechnowicz, która przedstawiała kluczowe problemy i wyzwania związane z przemianami przestrzeni województwa pomorskiego. Dotyczyły one zarówno przekształceń i procesów urbanizacyjnych krajobrazów otwartych, jak również roli i sposobu wykorzystania charakterystycznego dziedzictwa kulturowego regionu. W trakcie swojego wystąpienia zwracała ona również uwagę na krajobraz wobec współczesnych wyzwań polityki rozwoju, w tym między innymi energetyki odnawialnej.

Ważnym elementem tegorocznych obchodów był również wykład profesor Magdaleny Błażek oraz profesor Lidii Wolskiej z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Wykład poświęcony wpływowi krajobrazu na zdrowie ludzi i jakość życia nawiązywał bowiem bezpośrednio do tegorocznych obchodów realizowanych pod hasłem Krajobraz doświadczam w pełni.