Z początkiem 2023 roku dobiegł końca roczny proces badawczy dotyczący przestrzeni publicznych w województwie pomorskim. Jego bezpośrednim efektem jest opracowanie przedstawiające wyniki oceny rozwiązań urbanistycznych i architektonicznych wdrożonych w ramach wybranych przedsięwzięć infrastrukturalnych współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej zrealizowanych w przestrzeni publicznej na terenie województwa pomorskiego w okresie ostatnich 20 lat. Przedmiotem oceny były czterdzieści cztery realizacje powstałe w różnych częściach naszego regionu w ramach kilku programów operacyjnych. W opracowaniu uwzględniono takie grupy przedsięwzięć infrastrukturalnych jak place i ulice miejskie, parki miejskie, przestrzenie publiczne na obszarach wiejskich, przestrzenie nadwodne, przestrzenie publiczne związane z obsługą ruchu turystycznego, transportowe węzły integracyjne czy targowiska.

Prace nad opracowaniem rozpoczęły się w 2021 roku w konsekwencji przyjęcia przez Zarząd Województwa Pomorskiego Regionalnego Programu Strategicznego w zakresie edukacji i kapitału społecznego. W programie tym Samorząd Województwa Pomorskiego zaplanował realizację przedsięwzięcia strategicznego zaplanowanego pod nazwą Pomorskie Laboratorium Przestrzeni Publicznej będącego elementem zobowiązania do utworzenia regionalnego systemu kształtowania i zarządzania rozwojem przestrzeni publicznych, które wskazano w Strategii Rozwoju Województwa Pomorskiego 2030. Działanie to jest inspirowanie między innymi wynikiem obserwacji zmian zachodzących w przestrzeni, w tym między innymi związanych z przekształceniami przestrzeni publicznych. Część z tych realizacji nie wpłynęła na poprawę jakości przestrzeni publicznych niejednokrotnie nie odpowiadając na wyzwania i potrzeby funkcjonalne, ekologiczne ani estetyczne i przyczyniła się do tworzenia kolejnych barier w wykorzystaniu przestrzeni przez jej użytkowników. Przedsięwzięcie realizuje również cele Nowego Europejskiego Bauhausu jako inicjatywy Komisji Europejskiej, której celem jest integracja środowisk odpowiedzialnych za projektowanie i kreowanie przestrzeni w celu stworzenia wysokiej jakości przestrzeni publicznej dostępnej dla wszystkich użytkowników.

Za przygotowanie metodologii oceny oraz jej szczegółowych kryteriów odpowiadało grono specjalistów. Badanie zostało przeprowadzone przez zespół z gdańskiej pracowni a2p2 architecture and planning pod kierunkiem Moniki Arczyńskiej i Łukasza Pancewicza. W jego skład weszli architekci, urbaniści oraz architekci krajobrazu specjalizujący się w różnych aspektach projektowania przestrzeni publicznych. W pracach nad przygotowaniem metodologii oraz związanych z przeprowadzeniem oceny ze strony Pomorskiego Biura Planowania Regionalnego uczestniczyli Anna Łoziak, Karolina Duljas oraz Konrad Młynarczyk z Zespołu Osadnictwa i Dziedzictwa Kulturowego.

Opracowanie składa się z kilkustronicowych kart dotyczących poszczególnych przedsięwzięć zrealizowanych w przestrzeni publicznej. Przedstawiają one w syntetyczny sposób zebrane informacje dotyczące sposobu organizacji procesu inwestycyjnego, a także wyniki ankiet i wywiadów oraz badań terenowych dotyczących poszczególnych przestrzeni. Integralną częścią opracowania jest również Katalog dobrych praktyk przedstawiający rekomendacje dotyczące kształtowania przestrzeni publicznych zebrane i ustalone na podstawie ocen i wniosków z przeprowadzonego badania.

Ocena rozwiązań urbanistycznych i architektonicznych wdrożonych w ramach wybranych przedsięwzięć infrastrukturalnych zrealizowanych w przestrzeni publicznej na terenie województwa pomorskiego została zrealizowana ze środków Pomocy Technicznej w Ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego 2014-2020.